پرواز را به خاطر بسپار پرنده مردنیست

 

پرستو یا ( چلچله ) پرنده‌ای حشره خوار است که تاکنون ۷۴ گونه از آنرا شناسایی کرده‌اند و در بسیاری از مناطق یافت می‌شود. این پرندهٔ کوچک را با قد وبدن کشیده (حدود ۲۰ سانتیمتر)، بالهای باریک و نوک‌تیز، منقار کوتاه و پاهای سست و کوچک، به آسانی می‌توان از دیگر پرندگان باز شناخت. برخی از گونه‌های آن دم‌های شاخه دار دارند. پر و بال پرستوها میتواند یک‌دست و یا دارای نشان‌هایی به رنگ‌ آبی و سبز با جلای فلزی باشد.

نام‌های دیگر

پرستوک، پرستک، خطّاف، فرشتو، فرشتوک، فراشترو، فراشتروک، فراشتک، فراستوک، پلستک، پیلوایه، حاجی حاجی، پالوانه، پالوایه، بادخورک، فرستو، فرستوک، بالوایه، ابابیل (در تداول عامه )، بهار، زازال، چلچله، فرتوک، بلوایه، دُمسنجه، دُمسیجه، بلسک، داپرزه، دال بوز، دال پوز، دال بوزه، دال پُوزه، از نامهای دیگر معادل پرستو در زبان فارسی میباشند.

موسم تخمگذاری

درموسم جفت‌گیری و تخمگذاری پرستوی ماده تا پنج تخم می‌گذارد، ومدت پانزده روز روی تخمها می‌خوابد، وپس از بیرون آمدن جوجه‌ها از تخم (تفقیص) وسپری شدن ۲۵ روز جوجه‌ها برای ترک لانه آماده می‌شوند. اما چند شب نخست را به آشیانه برمی‌گردند، واز آن پس برای همیشه لانه را ترک می‌گویند.

آشیانه

ساختن آشیانه به کمک هردو پرستوی نر وماده صورت می‌گیرد. لانه را از گِل وساقهٔ علفها ی خشک وپـَر ساخته می‌شود. بدلیل یکسانی رنگ پرهای پرستو (چلچله) نر وماده وباز شناختن آنها از یگدیگر آسان نیست.

پرجمعیت ترین گونهٔ پرستو

پرجمعیت ترین گونهٔ پرستو، چلچلهٔ سینه خاکستری است که در آسیا، اروپا ، و آمریکای شمالی زندگی می‌کند. این گونه پرستو گاه در یک فصل سه بار تخم می‌گذارد. و جالب اینجاست که وقت تخمهای نوبت اول به جوجه تبدیل شدند، پس از ترک لانه جای دوری نمی‌روند، بلکه در نزدیکی آشیانه می‌مانند ودر غذا دادن به جوجه‌های نوبت دوم وسوم به پدر ومادرشان کمک می‌کنند.

کوچ پرستوها

از دیر باز تاکنون انسان می‌خواسته پی به انگیزهٔ مهاجرت پرندگان ببرد وبداند که چه عواملی در جهتیابی آنها نقش دارد. در هرسال گروههای زیادی از پرندگان که به (پرندگان مهاجر) مشهورند گاهی از شمال به جنوب ، وگاهی هم از جنوب به شمال مهاجرت می‌کنند، ودر این مهاجرت هزارها امیال راه را طی می‌کنند ودها هزار ده وشهر وروستا را پشت سر می‌گذارند. البته عوامل طبیعت، دما، آب وهوا، سرما و گرما در این هجرت سالیانهٔ پرندگان نقش مهمی دارد. «پرستوها» سالانه هفده هزار کیلومتر راه را می‌پیمایند، واز قاره‌ای به قارهٔ دیگر کوچ می‌کنند، و دارای رکورد سرعت در بین دیگر مهاجران هستند. به طوری که نوشته‌اند چهار هزار کیلومتر را در بیست وچهار ساعت می‌پیمایند. یعنی باسرعت ساعتی حدود صد وهفتاد کیلومتر. گفته میشود که انسان به «پرستو» علاقه‌ای خاص دارد چنانکه سرخ پوستان آمریکایی (در سنتی پیش از دوران مکاشفات کریستوف کلمب) کدو حلوایی را به شاخه‌ای می‌آویختند تا پرستوها درون (مغز) کدورا بخورند ودر میان آن، برای خود لانه‌ای بسازند. در مورد کوچ پرندگان نظرات متعددی وجود دارد. تا پیش از ابراز نظریهٔ جدید گمان براین بود که رهبری پرندگان با تجربه و مسن، میدان مغناطیسی زمین، نیروی کوربولیس، تابش آفتاب، وساعت فیزیولوزیکی، در کوچ وجمعیت یابی پرندگان مؤثرند. در سال ۱۹۰۶ میلادی دانشمند زیست شناسی المانی «اشنایدر» این حقیقت را حدس زد که پرندگان از روی حرکت خورشید جمعیت یابی می‌کنند. پس از عرضهٔ فرضیه اشنایدر، دکتر (کرامر) نخستین دانشمندی بود که درستی فرضیه اشنایدر را به کمک آزمایشهای گوناگون، بررسی وثابت کرد. وی دریافت که حس جهت یابی پرندگان از روی حرکت خورشید به قدری دقیق است که آنها حتی مقدار تغییر وضع ساعت به ساعت خورشید را هم می‌سنجند.